ارزیابی خطر و ریسک بیابان زایی منطقه ی سبزوار با استفاده از مدل micd

Authors

اسماعیل سیلاخوری

مجید اونق

امیر سعدالدّین

abstract

بیابان زایی خطری جدی برای بسیاری از کشورهای جهان و به ویژه کشورهای در حال توسعه مانند ایران است. مناسب ترین روش برای تعیین شدت خطر بیابان زایی استفاده از مدل های تجربی است. در این تحقیق برای منطقه ی سبزوار خطر بیابان زایی با مدل ایرانی micd ارزیابی شد و ریسک بیابان زایی تعیین گردید. برای این منظور، ابتدا نقشه ی واحدهای کاری (رخساره های ژئومورفولوژی) با استفاده از نقشه های شیب، زمین شناسی، پوشش گیاهی، کاربری، تصاویر رقومی ماهواره ای لندست 5، در چهار واحد، 10 تیپ و 96 رخساره ی ژئومورفولوژی تهیه گردید. پس از ارزش دهی به شاخص های بیابان زایی مدل در واحدهای کاری، نقشه ی خطر تهیه گردید. برای تعیین ریسک بیابان زایی، ابتدا عناصر در معرض خطر شناسایی و رتبه بندی شدند. پس از تعیین درجه ی آسیب پذیری آن ها نقشه ی آسیب پذیری تهیه شد. نقشه ی ریسک با ترکیب نقشه های شدت خطر، فراوانی و درجه ی آسیب پذیری عناصر بر اساس معادله ی ریسک تهیه شد. نتایج نشان داد که در کاربری مرتعی شاخص های «تداوم وزش باد بیش از 6 متر بر ثانیه به منزله ی سرعت آستانه» و «تراکم پوشش گیاهی مؤثر در خاک»؛ در اراضی بدون کاربری، «تداوم وزش باد بیش از سرعت آستانه» و «آثار انباشت خاک» و در کاربری کشاورزی، «مدیریت بقایای گیاهی» و «وضعیت بادشکن در اطراف مزارع» شاخص های مؤثر در بیابان زایی بودند. نقشه ی بیابان زایی در چهار رتبه ی کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد به دست آمد که بیشترین سطح منطقه را رتبه ی متوسط (45/46 درصد) به خود اختصاص داد. بیشترین و کمترین عناصر به ترتیب در رتبه ی زیاد و خیلی کم آسیب پذیری قرار گرفتند. نقشه ی ریسک بیابان زایی در پنج رتبه به دست آمد که بیشترین سطح منطقه را رتبه ی زیاد (77/46 درصد) و کمترین سطح منطقه را رتبه ی خیلی کم (16/9 درصد) به خود اختصاص داد. نقشه ی ریسک بیابان زایی و شاخص های مؤثر در بیابان زایی منطقه، به منزله ی ابزاری مناسب و کارآمد، نقشه ی راه برای مدیریت بحران بیابان زایی است. با توجه به این امر اولویت بندی برنامه ی مدیریت بحران و همچنین نوع برنامه ها تعیین خواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی خطر و ریسک بیابان‌زایی منطقه‌ی سبزوار با استفاده از مدل MICD

بیابان‌زایی خطری جدی برای بسیاری از کشورهای جهان و به‌ویژه کشورهای در حال توسعه مانند ایران است. مناسب‌ترین روش برای تعیین شدت خطر بیابان‌زایی استفاده از مدل‌های تجربی است. در این تحقیق برای منطقه‌ی سبزوار خطر بیابان‌زایی با مدل ایرانی MICD ارزیابی شد و ریسک بیابان‌زایی تعیین گردید. برای این منظور، ابتدا نقشه‌ی واحدهای کاری (رخساره‌های ژئومورفولوژی) با استفاده از نقشه‌های شیب، زمین‌شناسی، پوشش ...

full text

ارزیابی شدت بیابان زایی با معیار فرسایش بادی با استفاده از مدلهای FAO-UNEP و MICD در منطقه زهک سیستان

به­منظور ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی تاکنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج کشور انجام شده که منجر به ارائه مدل های منطقه­ا ی فراوانی شده است. به­منظور ارزیابی وضعیت فعلی شدت بیابان زایی محدوده ای با وسعت 88350 هکتار در منطقه زهک سیستان در نظر گرفته شد. در این تحقیق ابتدا براساس تلفیق اطلاعات مربوط به نقشه­های توپوگرافی، زمین­شناسی، عکس هوایی و بازدید های صحرایی، منطقه مورد مطالعه به 11 ...

full text

ارزیابی خطر بیابان زایی با استفاده از مدل micd و تدوین برنامه آمایشی منطقه فدیشه نیشابور، استان خراسان رضوی

سرزمین یک منبع محدود و آسیب پذیر می باشد که در صورت استفاده نابجا غیر قابل تجدید است. در سال های اخیر استفاده غیر منطقی انسان باعث کاهش منابع اراضی گشته است بهره برداری بهینه از منابع طبیعی سرزمین و سامان دهی کاربری اراضی بر اساس توان اکولوژیکی آن، نقش مهمی در مدیریت محیط و جلوگیری از گسترش بیابان زایی دارد. به منظور کنترل و مهار این پدیده که بخش اعظمی از آن ناشی از عملکرد نادرست انسان در مدیری...

ارزیابی شدت بیابان زایی با معیار فرسایش بادی با استفاده از مدلهای fao-unep و micd در منطقه زهک سیستان

به­منظور ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی تاکنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج کشور انجام شده که منجر به ارائه مدل های منطقه­ا ی فراوانی شده است. به­منظور ارزیابی وضعیت فعلی شدت بیابان زایی محدوده ای با وسعت 88350 هکتار در منطقه زهک سیستان در نظر گرفته شد. در این تحقیق ابتدا براساس تلفیق اطلاعات مربوط به نقشه­های توپوگرافی، زمین­شناسی، عکس هوایی و بازدید های صحرایی، منطقه مورد مطالعه به 11 ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
علمی پژوهشی مدیریت بحران

ISSN P2345-3915

volume 3

issue 1 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023